Homary z Halifaksu, japońską wołowinę z Kobe od krów masowanych i pojonych piwem, a może szampana? Co ofiarować w prezencie świątecznym bliskiej osobie? Proponuję produkty tanie, łatwo dostępne i arcyzdrowe.
Idealne źródło białka. Kopalnia witamin (A, E, D, K, B12, kwasu foliowego), minerałów (potasu, siarki, fosforu, żelaza, cynku), kwasów omega-3 i omega-6. Kupujmy jajka z numerkami 0 lub 1, a do ciasta - "dwójki".
Ten z mąki nieoczyszczonej, bogatej w składniki mineralne i witaminy z grupy B poprawia perystaltykę jelit, oczyszcza organizm z toksyn. Kwas mlekowy wspomaga przyswajanie wapnia i żelaza, działa leczniczo w schorzeniach żołądka i stanach zapalnych jelita grubego. Kupując chleb, pamiętaj, że powinien mieć w składzie tylko mąkę, wodę, zakwas i sól. Kryje w sobie niemal wszystkie pierwiastki, w tym wzmacniającą włosy i paznokcie siarkę (czujemy ją podczas gotowania), która działa przeciwnowotworowo. Kiszona jest mniej kaloryczna niż świeża i bogatsza w witaminy oraz cenne bakterie probiotyczne. Kupujmy na wagę tę jasną, niefoliowaną. Zawiera więcej wapnia, aminokwasów i witamin z grupy B niż mleko. Mogą go pić ci, którzy nie tolerują laktozy - cukru mlecznego. Jogurt pobudza trawienie, zapobiega zaparciom, obniża poziom "złego" cholesterolu i chroni przed miażdżycą. Najbardziej wartościowy to ten naturalny, bez sztucznych dodatków.
Jest nie tylko smaczniejsza, ale i mniej tłusta niż inne czerwone mięsa (120-150 kcal w 100 g, podczas gdy karkówka wieprzowa - 270 kcal). Zawiera więcej białka i tzw. popiołu, czyli składników mineralnych, więcej krwiotwórczego żelaza i witamin. Musi mieć świadectwo badania weterynaryjnego. Im mniej oczyszczona i rozdrobniona, tym więcej ma w sobie błonnika, witamin E i z grupy B (B1, B2, B6, PP i kwasu foliowego). Zawiera sporo obniżającego ciśnienie potasu, zapobiegającego niedokrwistości żelaza oraz magnezu, który wpływa korzystnie na układ nerwowy i pracę mięśni. Czarna porzeczka, jagody, aronia oraz buraki są najbogatsze w przeciwutleniacze wzmacniające naczynia krwionośne i opóźniające starzenie. Udowodniono, że soki i przetwory z aronii łagodzą skutki uboczne chemio- i radioterapii, uodparniają skórę na promieniowanie słoneczne, łagodzą dolegliwości trzustki i wątroby.
Dzięki dużej zawartości silnych antyoksydantów chronią komórki przed nowotworami. Jeden z przeciwutleniaczy - kwercetyna - uszczelnia naczynia krwionośne i zapobiega osadzaniu się cholesterolu, hamuje rozwój miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Najwięcej związków antyrakowych zawierają kwaśne jabłka - szare renety, antonówki.
Ma tyle samo co oliwa z oliwek kwasu oleinowego, który działa korzystnie na układ krążenia. Do tego mnóstwo (10 razy więcej niż oliwa z oliwek) kwasów omega-3, które zabezpieczają przed zawałem i stanowią superpokarm dla mózgu.
Ma najwięcej kwasów omega-3 ze wszystkich ryb, które możemy kupić w polskich sklepach. By dostarczyć 1 g tych kwasów (tyle potrzeba nam dziennie), wystarczy zjeść 50 g śledzia. Śledzie zawierają 10 razy więcej witamin D i E niż mleko. Dostarczają także dużo żelaza, cynku i miedzi oraz fosforu i jodu.
Sezam, z którego powstaje, jest ze wszystkich produktów roślinnych najbogatszy w wapń, a ten wzmacnia kości i chroni przed osteoporozą. Są w nim też witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, nienasycone kwasy tłuszczowe, lecytyna, która wpływa pozytywnie na sprawność umysłową. A przeciwutleniacze - sezamol i sezamolina - działają przeciwnowotworowo. Ale, uwaga! Wystrzegajmy się chałwy, która w składzie na pierwszym miejscu ma cukier. Wybierajmy tę, w której jest przede wszystkim sezam.
Dzięki nim można ograniczyć zużycie szkodliwej soli kuchennej. Pobudzają przemianę materii, zapobiegają zgadze, działają kojąco na żołądek. Melisa ma właściwości uspokajające, obniża temperaturę ciała podczas gorączki i łagodzi podrażnienia skóry po ukąszeniu owadów. Tymianek działa przeciwkaszlowo, a mięta pobudza wydzielanie żółci i pracę jelit. Świeże zioła działają intensywniej niż suszone! Dodaje się je na końcu gotowania, by lekko uwolniły aromat, lub zjada na surowo.
Katarzyna Bosacka
PANI 4/2014